Baibal relnak: Jesuh chimmi bianabia(Mark4:3-8,13-Mat.13.1-9;Luke8.4-8) le Fianternak (Mark 4:14-20, Mat 13.18-23; Luk 8.11-15)
Fianternak:
Scotland ram i“Aberdeen Sianghlerun” ah biakamthar professor a tuahmi pa Rev.Dr.Robert S.Rayburn nih a chimmi cu Jesuh nih hin mizapi nih khamh hmuh tlak zumhnak an ngeihkhawhnak ding caah cawnpiakning a sabik a hmanmi cu ‘bianabia’hi a si i, thawngthabia cauk 4 chungah voi 60 tluk bianakbia phunphun in khamhnak kong kha a kan cawnpiak tiah a ti. Cu bianabia hna cu ngatlai kong, thitumnak kong, lo thlawhnak kong, inn zohkhehtu kong…etc in a kan cawnpiak i hi thlaici forhtu bianabia zong hi amah Jesuh lila nih a sullam a kan chim.
1. Zei bantuk dah “lamhril”ah a tlaimi an si? Pathian bai cu an theih ko. Biakinn zongah thate in an i pum. A sinain cawlcanghnak ah an i tel huam lo. Thawngtha chimhtu siseh, hruaitu upa si hna seh an upat hna i, pumh cu an fel ngai ko nain lenglei sawh an si. Setan tukforhnak a um tikah an tlu colh. Pathian bia kha nunpi an i tim bal lo i, Khrihfa nun can ziaza dawh nun an i tim lo. Sehtan tukforhnak nih a hrawh colh. Pumpek nun a ngei lo. Cu bantuk cu Judas Iscariot bantuk an si. Jesuh zultu a si nain pupek nun a ngei bal lo. Jesuh phaisa a kenmi phaisa tu kha a rak i lak lengmang mi patu a si(John12:6). Zultu chung zongah mahbantuk an si kho ve ko mu? Zumtu tampi hna, Pastor hna, evangelist hna le hruaitu upa hna Pathian rian kan tuannak i phaisa kong ah kan thang a chiat lengmangmi hi Judas Iscariot bantuk ceo kan rak si ko hih. Hell tawne ah tla dingmi lawng te kan tam tuk rih. Zei ruangah dah khrihfabu a buai? Phaisa kong i dinfel lonak hi a hrampi a si tawn. I ral ring!
2. Ze bantuk dah“Lungcung”i a tlami an si? Lungcung i a tlami cu ‘Lung’ bantuk lungthin a ngeimi an si. An lung a puam. An hak a kau. A phi cu mah ttangka huihnak nun an ngei. Pumh a huam, thawhlawh peng zong a thawng, cawlcanghnak zongah ai pumpek ngai, a sinain Jesuh nun lawhnak leiah than an i zuam bal lo. A zumhnak cu a cung bavuan lawng a si i, hmuhnak caan tha a um tikah mah calawng ruahmi zumtu an si. Tukforhnak a rat tikah an tlu colh. Cu bantuk minung hna cu Job nupi le Samson kha an si. Job nupi cu a Pathian thluachuah an co lio ah cun ai nuam ngai nain tukforhnak an ton tikah a vapa kha na Pahtian cu vawlpam law thi ko cang (Job2:9) ti tiang in Pathian hlawt a fial. Cu ban tuk ceo zumtu kan tam tuk. Kan riantuannak ah thluachuah kan hmuh caan ah I pumpek ngai ting i, sungh zatlak ton tikah zeibantuk poah a tuah ngamtu kan tam tuk.Nan nun I ral ring!
Biaceihtu 13-16 zongah Pathian nih Israel miphun tungtu dingah fa a ngeikho tilomi minu Manoah chungin fapa Samson a pek hna. Samson nih a thawnnak le a fimthiamnak cu Pathian caah hmang loin pumsa diriamhnak a simi hlawhlangnu menmen le miphundang nu Delilah menmen caah a can a hman caah a chantim hlan ah a thi. Laimi zumtu nun ah hi bantuk kan tam tuk. “A kung lawng thang, hnah lawng hring i theipar ngei lo” zumtu cu Pathian nih hau ding a ti(Luke 13:6-9). Na lung puam hlah! an hau ve sual lai.
3. Zeibantuk dah “Hlingbur” lak a tlami cu an si? Hlingbur lak i a tlaimi cu vawlei thil ruat chihmi an si. Mi zong a upat I, Khrih nun ziaza lawhnak leiah than khawh an i zuam ve ngai ko. Asinain an nun ah kemhchihmi an ngei. Nun can ziaza tha nun an ngei i upat zong a tong ve ko nain an theipar hmuh khawh a si bal lo. Chawva duhnak nih a zumhnak nun a hrawh lengmang. Hi bantuk mi nun cu Luke 18:18-23 i kan hmuhmi Mirumpa nun kha a si. Pathian nawlbia vialte hi a hngakchiat tein a zulmi a si. Cun Pathian aa bochan ngaimi a si ko nain a ngeihmi thil midang hrawmh ve duhnak kha pakhat te hmanh a ngei lo. “Tholung bang, cungkai duh sawhsawh nun” nih khamh hmuhtlak zumhnak a ngeih ter ko lo. Khamhnak hmu dingah ah ai ruah a sinain Jesuh nihcun a rak cohlang nemmam lo ai. Hawidawt, Piangthar i i ruah tung i, Hellmei tlang dingmi na si sual ve maw? Nan nunnak kha rak i chek ve tuah.
Cun Acts 5:1-11, kan hmuhmi cu Ananias and sapphire te nupa nun kha an si. Pathian aa bochan ngaimi nupa an si ko. Pathian caah ai pumpe i, pumh khawh a huam ngaingai mi an si ko nain vawlei cawva Pathian sin an pek tikah tlinglo in an pek caah an thi. Ruat hmanh! Duhfak hau kauh ruangah voi tampi cu Pathian chawn a si mi 1/10 ( Cheuhra cheukhat) hna tlin in kan khrihfabu ah kan pek tawn lo. Cucaah pek ko tung i, can lo le can lo kan can tawnmi khi kanmah dinlonak ruangah a si zungzal. Hi bantuk “Kemhchih nunnak a ngeimi” nih zei tik hmanh ah khamh hmuh tlak zumhnak an ngei kho lo ti kha Jesuh nih a kan cawn piakmi a si.
4. Zei bantuk dah “Vawlei tha” nun a si? Toidormi le lungthin thiangmi an si(Matt.5:8). Pathian bia kha an thei tikah an lungthin ah an i chiah i, an i nunpi colh. Cu nih cun thei tha a tlai ter. Hmurchum ka aang pa Moses nih zei tlun in dah Pathian a bocahn i khuaruah har lian ngannak in Pathian lam hrianak thei a par ter. Job nih zei tluk in dah Pathian ai bochannak nih a innchungkhar ah thluachuah let in a par ter I, a fanu hna cu vawlei cungah ai dawh bik an si kha. Joseph nih harsatnak lak in a u nau caah le miphun mangtam tonmi caah zeitluk in dah ther a par ter. Ruth nun kha harsatnak pin leiah zei bantuk thei dah an par ter tiah cun Jesuh hring sortu nu ah a cang khah.
U len nau hna, kan theipar nih hin zei bantuk zumhnak kan ngeih kha a langhter. Khamh hmuh tlak zumhnak a ngeilomi nih theipar tha an ngei bal lo zia kha Jesuh nih a kan cawn piak duhmi a si.
Biadonghnak
Jesuh nih fiangte in a kan chim rihmi cu,“A ngan a dammi thingkung nih thei chia a tlai lo, thingkung ṭhalo zong nih thei ṭha a tlai ve lo.Thingkung paohpaoh cu an theitlai in hngalh khawh an si; hlingbur in theipi nan lo bal lo, theihmung bur in mitsur thei nan lo bal fawn lo.” Luke 6:43-44 tiah kan hmuh.
U le nau hna, zeibantuk tlei dah kan tlai? Pathian fa hna nihcun nifa tein theipar kan tlai awk a si. Nifa kan nunah thlarau thlei kan tlailo ahcun cu pa/nu cu khamh hmuh tlak zumhnak a ngai lo ti kha Jesuh nih a kan cawnpiakmi a si. Hi Pathian bia nih a tu kan sining a fiangter kho maw? Nan nun kha i chek than law nifa na nunah zei bantuk thei dah na tlai? Jesuh nih khamh hmuh tlak zumhnak kan ngeih khawhnak dingah zeibantuk vawlei dah na si a herh. Atu ahhin zei vawlei dah na si? Jesuh nih a chim duhmi vawlei cu kan “Lungthin” a si i, thlaci cu “Pathian bia” kha a si.
Khamh hmuh tlak zumhnak vawlei i an theipar hna cu Thlitha tuah(Korin 5:10), nunthiam hlimnak le dinak tuah( Rom.6:22; Phi.1:11), Thiangthlarau nun (Gal. 5:22-23), Pathian thagnthat le lawmhnak biachim( Heb.13:15), Na thilri mi va thenh ve(Rom.15:27-28) …etc an si ko hnga lo maw? kan nun kan i chek than a herh! Zeibantuk vawlei dah kan si?
Sang Uk Cung
Serampore College,Kolkata,India.
(BD. Final Year Sermon Test an ka tuah ni 6th August 2013 ah ka chim dingmi a si. Thlacamnak in rak ka bawm cio uh).
