Sermon- Pastor Tial Tin Sung
(E&M Secretary, Thantlang Baptist Church)
Bible Cangthim chirhchan {Salm 33:12 " An Pathian ah BAWIPA a simi miphun cu lunglawmmi miphun an si, BAWIPA nih a mi ah a thimmi hna u lunglawmmi an si"} Phungthlukbia 14:34 " Miphun a lianhngantertu cu dinnak asi, sualnak cu zei miphun paoh caah ningzahnak a si."
Lunglawmhnak: A hma sabik ah nan dih lak te nan kut kan tlaih hna. Thawngthachim ding in caan a ka petu nan cung ah lunglawmhnak chim cawk lo ka nei i Pathian min ka thangthat. Lunglawmhnak biacu cu vial cun si rih seh law thawngtha lei ah kan van kal colh ko lai Bible ca kai thimmi hi nan rel cia nan theih cia dihmi a si ko.
Salm 33:12 le Phungthlukbia 14:34 hi aa neih ngaimi a si. BAWIPA thimmi miphun nih dinnak he riantuannak cu miphun lianh ngantertu a sinak kha a langhter. Kan Bible ca Genesis 12 nak ah kan hmuh mi cu Abram Pathian nih a thimnak asiloah a auh na kong a si. Abram cu Mesopotamia ram Ur khua i a ummi a si. A pa cu Terah a si. Pathian nih Abram cu zeiruang theng ah dah a auh hnga tihi ruah lo awk a tha lo. Bible tuanbia ah kan hmuh khawhmi cu Abram i a pa Terah cu siasal (milem) a biami a si. A mahnih a serchom mi kha a biak ti kha kan hmuh. Voikhat cu a pa a um lo kar ah Abram nih milem pawl cu a cheu hna i a cheu cu lu bul na, a cheu ke kiak na, a cheu kutkiak nain a hrilh lulh hna. A pa nih Abram zeiruang ah dah hi ti hin ka pathian hna hi na tuah dih hna a ti. Abram nih a pa cu chun ah khan an i si i an i vuak hna caah hi tiin an i hliam dihnak a si tiah a leh. A pa nih cun nunnak a ngei lomi cu zeitin dah an i vuakkhawh lai a ti. Abram nih aa fianmi cu Anungmi sertu Pathian a um ti cu fiang tein a zumh.
Cucaah cun Abram cu Pathian nih a auh, asiloah a kawh tikah lung awtawnnak a ngei lo. Na pa inn , na rual chan le na ram chuah tak law kan hmuh sak lai mi ram ah hin kal a ti. Abram nih Pathian biacu a zumh i Pathian nih a hruainak Kanaan ram lei kal cu aa thawh. Pathian nih Abram sinah bia a kamhmi cu ;
1. Tefa tampi kan pek lai,
2.Miphun nganpi ah kan ser lai,
3. Thlawchuah kan pek lai,
4. Na min kathanter lai a ti.
Abram cu Pathian nih bia a kamhmi le a hruainak ding hmun phak ding caah cun lung-awtawmnak um loin a pa inn, a rualchan le a ram chuah tak in Kanaan ram lei ahcun a kal. Pathain nih a kamhmi thlawchuah a hmuh hlan ah hin Abram cu harnak a phunphun a tong. A caan ah mangtam he hna aa tong. A caan ah a nupi hna an chuh. A caan ah thihnak zong a tong. Tefa tampi kan pek lai a timi zong fa ngei loin lungrethei ngai in kum saupi an um. Cu chung vialte ahcun Abram nih Pathian a hlaw bal lo. Pathian he bia an i ruah. Zumhnak le dinfelnak kha aa tlaih peng. A tar hnu ah a ngeihmi a fa pa zong cu Pathian sinah pek a sian. Amah Sadom le Gamorah rawk lo ding in Pathain a nawl. Zumhnak le Dawtnak , dinnak a ngei peng. Pathian cu a biakam a pelh bal lo. Harnak phuntampi tong ko hmanh sehlaw Pathian nih thlawchuah a pek, tefa tampi a pek i miphun nganpi ah a ser. Atu tiang in a min cu thlawchuah peknak ah hman a si.
Abram cu Ur khua in aa thawh lio ah hin a pa unau fa a simi Lot nih a zulh ve. Lot cu Pathian nih a thimmi asiloah a auhmi cu a si ve lo nain a unau pa cu a zulh. Caan sau naawn an kal hnu ah Abram nih Kan i then a hau lai, nang keh lei i na kal ahcun kei orh lei ah ka kal lai, nang orh lei i na kal ahcun kei keh lei ah ka kal lai, hmunhma i thim tiah a ti. Lot nih cun nang Upa deuh na si i thim hmasat a ti lo. A duhnak hmun kha a mit in a zoh. Abram nih cun zumhnak in a cuanh. Lot i ai thimmi cu Jordan ti va nelrawn thatnak hmun rawn le ti a thatnak kha aa thim. Hmai lei caah si loin atu caah aa thim. Aa thimmi hmun cu khuapi ah a cang, Vawleicung nuamhnak le chaw le va le duh paoh nunnak hmun ah a cang. A dongnak ah cu ka hmun cu Pathian nih katmei alh in a khang (Sadom le Gamorah). Lot cu a ngeihmi a chawva le a nu pi a sung. A tak lawng in cu ka hmun cun a chuak ti kha kan hmuh khawhmi a si. Kan nih laimi phun zong Pathiannih thlawchuah tampi a kan pek. Vawleicung hmunza kip a kan phakter. Abram bantuk in kan pa inn kan chuah tak. Kan rualchan le kan ram chuah tak inn Pathian kamh mi ram Kanaan ram panh in kan kal. Kanaan ram cu khuaihliti le cawhnuk in a luannak ram a si. Pathian nih a kan kamhmi cu tefa tampi kan pek hna lai, miphun nganpi ah kan ser hna lai i nan min kan thanter hna lai a kan ti ve. Abram zong Kanaan ram i Pathian nih a kamh mi a tlin hlan ah har nak tmpi a tuar ve. Kan nih lai mi zong Kanaan ram i Pathain nih a kan kamh mi a tlin hlan ah hartnak tampi kan tong ve ko lai. Hmunhma thar le thilthar le holh thar he cun a har caan a um ve ko lai. Sihmanhsehlaw kan umnak hmun kip ah zumh awktlak le din felnak a tanh mi kan si a herh. Kan nunnak kan sia a remnak ding ah tangka kawl a hau. Kan nun lamtluan ah tangka kan kawlnak ah hin kan zumhnak kan thlau lo zong a biapi taktakmi a si. Cupin ah dinnak kan tanh zong a herh fawn. Mit nih hmuhkhawhmi rumnak le phaisa duhtuknak hi thihnak lam a kan phak pi tu an si kho. 1 Tim. 6:9-10 ah cun “rum a duhmi hna cu tukforhnakchung ah khan an tla i tih a nung mi le that lonak a chuahter khotu duhnak nih khan rap foih in a foih hna i cu nih cun rawh ralnak ah khan a kalpi hna. Tangka duhnak hi that lonak phun kip chuahnak hram a si. Mi a cheu cu tangka ngeih an duhtuk caah zumhnak kha an kal tak i ngaihchiatnak a phunphun an tong" a ti. Cucaah kan pawcawmnak ca i rian kan tuannak ah hin din fel le zumh awktlakmi si hi a biapi ngaimi a si. Kanaan ram a kan phak pi tu cu Pathian a si hi philh hlah usih. Kawlhawl na hmun i kan um tik zong ah kan hmuh awk a simi te kah ningcang tein hmuh le hlennak le lihchimnak tel loin mahtuanmante hmuh i zuam hi ka chimduhmi asi. Tangka kan kawlnak ruangah kan zumhnak a thlaumi si lo hi a biapi ngaimi a si.
Vawleicung tuanbia ah philhkhawh lomi le thihnak faktuk a tuar mi hi Israel mi phun (Judah) mi an si. Rome siangpahrang Nero nih Khrihfami fak tuk in a hremhna ruang ah Judah mi phun Jesuh Khrih a zum mi mitampi cu vawlei cung hmun zakip ah an zam. Europe ram vial te zong an phan. An phak ka ah cun khrihfa cu an si ko lai. Zumtu cu an si ko lai. A hnu deuh in an zumh nak zei an lawh kan hngal kho hna lo. Vawlei cung ralpi pahnihnak hlan deuh ah hin German ram a uk tu cu Hittlar asi. Judah mi cu Hittlar nih sing 60 reng lo a thah hna. Sui Chin nih a leh mi "Judah mi thong zatam thah nak" ti mi cauk i a tial ning ah cun Hittlar cozah nih khan Europe ram i a um mi Judah mi hna kha riantha kan in pek hna lai tiah an auh hna i thihnak thlan ah cun ruahchan nak ngan pi he an kal ati. German ram le Europe ram hna ah hin Judahmi pawl cu an pu an pa chan in a um mi an sicang hna ti kha antuanbia ah cun kan hmuh khawh mi asi. Judaj miphun hna hi an tuanbia kan zohtik ah Pathian an philh caan paoh ah har nak fak tuk an tong tikha kan hmuh. Pathian nih a thim mi miphun an si caah Pathian nih a mah he an i hlat cu a duh lo. Pathian nih a mah he an i neih khawh nak ding ah an caah har nak a chiah piak tawn hna. An har nak ruang ah Pathain an auh caan paoh ah cun an nun a tluang ti kha kan hmuh.
Kan nih laimiphun zong Pathian nih a kan thimmi kan si. Kan lo thlawhnak tuhmui zung 2 te le kan riantuannak thil i phoih bak in Pathian nih vanpelep ah a dawt nak in a kan cawi. Kan ram a car mi le a har mi temtawnnak phunkip kaltak in Kanaan ram khuaihliti le cawhnuk a luannak ram ah a kan hruai. Pathian nih a dawt nak thla in a kan cawi nak hi a mah Pathian tihzah, dinfel le zumh awktlak si nak in kan umnak hmun, a ramkip in kan run ven a herh. Zeicaah ti ah cun Pathian cu a thiang i a ding mi a si caah a si. Cu tiin kan nun nak zumh awk tlak sinak in kan run ven lo i vawlei cung nuamhnak, chaw le va, rum nak tuin nuamh nak le hna ngam nak kan hawl sual ah cun Judah miphun hna ban tuk in kan miphun hi kan tlau sual lai ti hi ka phang hring hran.
Salm 127:2 ah, “BAWIPA nih a dawtmi cu, an i hngilh kar ah an herhmi kha a pek ko hna" a ti. Kan duh mi silo in kan herh mi vialte a nei tu hi Pathian a si. Cucu kan zumh a herh. Kan hmuh rua kan ti lio ah a tlau dih caan a um ko khah, kan herhmi vial te a kan pe tu cu BAWIPA asi. Laimi phun hi Pathian nih a kan thimmi miphun kan si ruang ah vawlei cunghmun zakip kan phak khawh nak asi. Kan mah lei kap in kan thil ti khawh nak a um lo. Kan i hlawh nak zong a um lo. Chaw le va zong i uanpi awk kan nei lo. Mui le sam dawh ruang zong ah uan pi awk kan nei lo. Fimthiamnak zong in i chim ding le chuah pi ding kan nei lo. Pathian nih hin a dawt nak tu in a kan cawi ruang ah asi ko. Cucaah kan nun ning ah hin Pathian hruai nak zul in dinfel nak he kan um nak ramkip le hmunkip cio in kan mi phun hi lianhngan ter cio hna usih. Pathain nih vawlei cung khua zakip ah miphun lian ngan ah ser ding le thlawchuahpek a kan duh. Kan thlawchuah hi Lot bantuk in a kham mi si lo in Abram ban tuk in a hngak khomi si i zuam cio hna u sih. NANGMAH PAKHAT RUANG AH KAN MIPHUN A THANG A CHIA KHO. NANG MAH PAKHAT THAWNG IN KAN MIPHUN A THANG A THA KHO. ' BAWIPA THIMMI MI PHUN KAN SI HI PHILH HNA HLAH USIH'