Ngandamnak lei kong ah minung hi Physical(pumsa) Psycho(thinlung), Socio(pawngkam minung he pehtleih/nunkhuasak tinak)… hi thil pathum ah dam tling asi lo ahcun mi dam asi lo ti asi. Hi thil hna lak ah pakhatkhat poh a tlak niam ahcun Amah lawng mi zaw/damlo si ti loin, chungkhar le pawngkam zong a zawtpi ti asi. Pathian kan zulhnak zong ah zumtu nih Bible, thangthatnak, le thlacamnak he a kal ti lawng ah zumtu cu midam le puitling/thei tha tlai a si kho lai.
Hi thil pathum lak ah pakhat poh a tlakchamh ahcun kutke lu bantan bantuk asi. Lomhnak taktak le lomhnak tling nun a ngei kho lai lo. A baumi zawn ah pumpak, chungkhar, Krih fabu, le pawngkam zumtu zong a zawtpi /a khamkhennak le a hnok a hniar a um tawn I cucu zumtu dang caah taksa, thinlung, thlarau zawtter tu asi. Cu caah zumtu cu Bawipa azulhnak ah damtling a si a herh.
Hi thil pathum lak ah pakhat poh a tlakchamh ahcun kutke lu bantan bantuk asi. Lomhnak taktak le lomhnak tling nun a ngei kho lai lo. A baumi zawn ah pumpak, chungkhar, Krih fabu, le pawngkam zumtu zong a zawtpi /a khamkhennak le a hnok a hniar a um tawn I cucu zumtu dang caah taksa, thinlung, thlarau zawtter tu asi. Cu caah zumtu cu Bawipa azulhnak ah damtling a si a herh.
Hi thil pathum hi chim khawh tawk le Bawipa nih pek tawk tein tar tuah usih. Cawnnak in siseh, thlarau thil pek in siseh, hinak kau in Bawipa nih a pekmi hna an um ko lai nain, mah hmuh tawk in phuang ve ko usih law, Bawipa nih tling chinchin in a mi hna sin in kan chap chin te she.
Bible rel a thatnak/Herhnak:
Bible nih a ngan ngaingaimi le a zici bikmi MINUNG pathum kong a kan chimh. Cucu MINUNG, SETAN, le PATHIAN an si. Hi hna pathum konglam chuinak ah hin Thil dang tampi a thleih chih nain hi pathum hna hi a biapi bik (actor/ actress) an si. Minung, Setan(vulei siangpahrang), PATHIAN(vancung siang pahrang), ram pahnih, bawi pahnih, siangpahrang pahnih kong a kan chimh.
MINUNG:
Minung hi ngaknu asi. Taksa, thinlung, thlarau(Body, soul, le spirit) angei. Cu ngaknu cu Pathian le Sehtan an I cuh. Setan nih a pthinlung(soul) le Pumsa(Body) lak hmasa aa zuam. Pathian tu nih cun a thlarau(spirit) lak hmasa aa zuam ve. Lai tlangval le mikei tlangval kong tuanphung kan rak neihmi he a kalhmang a lo ngai. Asi nain minung nih minung cu zei dah kan si fiang tein kan mah le kanmah kan I hngalh lo. Amah cu vancung mi nak niam deuh in ser asi caah Van sinak zong a ngeih I vulei sinak saram thinlung (setan, titisa thinlung) zong aa ngeih. Nebuucanezer siangpahrang thinlung cu Pathian lei ah aum tikah Vancung Pathian a thangthat I, vulei lei ah a thinlung a zuan tikah “Aw.. Keimah Nebucchanezer siangpahrang, a liannganmi Babilon, keimah thawnnak a nganmi le keimah upatnak caah ka sermi asi lo maw? tiah amah le amah pathian I a ruah tikah saram bantuk in a nung. Saram bantuk in vulei ah a tlawng I, vandap le ruah nih an surh(Daniel.4:28-37). Vanlei nun a ngeih tikah nun duhdim a ngei i vulei nun angeih tikah saram bantuk in a nung khomi thinlung kan ngei. Minung thinlung cu tualdoih(neutral): ‘ti’ bantuk asi. Amongtu nih a hernak lei poh ah atlu. Ti bantuk in kan zoh ahcun a thiang lomi toih tikah a noi ve. Amah rup in thawnnak fimnak tampi a cawn a tuah, a ser khawhnak ve nain Cunglei Pathian fimnak le thawnak vialte hngalh dihnak a ngeilo. Pathian nih a nunnak caah ri a khiah piakmi thawnnak, lianngannak fimnak le tuahser khawhnak chung ah Bawipa cu a cungah a chiah I, nawl ngeihnak he a thangthat a conglomh tikah Bawipa nih cungsang pi ah a cawi I siangpahrang zong a herh , kahpi thir le a merh i sahrang le mei hna cung ah a dir. Bawipa nih minlanghnak, a sunparnak,thawnnak le teinak langhternak ah thluachuah a pek.
A thinlung le nunnak cu Bawippa nih a cit khawh tikah Bawipa nih Amah dawhnak puan a hromh ve tawn.(Jerusalem ah Jesuh nih a citmi la fate cu Bawipa caah an phahmi puan thabik cung ah a kal. Bawipa a hnawl I vulei nunnak chung ah Setan nih aacit tikah a rawk I a lotlau. Sifahnak in a nun a khat. Bawipa nih ahruai khawh lomi Sawl siangpahrang nun, Samson, leIsrael siangpahrang tampi hmuh ding an um. (Deutronmy le siangpahrang, chanrelnak ah tampi hmuh ding aum. Bawipa tel lo cun an sung cikcek. Serchommi siasal biaknak nih minung cu a thinlung fimnak in tangpi ah a tla ti a fainter. Vulei thilri Bawipa nak in a ka umtleitu, Bawipa duhnak chung in a ka thentu thil zeihmanh siasal an si. Sualnak sal ah a tang I chuah khawhnak power amah ah a um lo. Amah ah setan a nun chung poh cu Pathian ral asi. Setan fa asi. Pathian thinlung ah zeihmanh lo, san tlai lo, zungzal a thi ding, leitlak, micaw, mizaw, phar, kutzeng, kezeng, hnachet asi. Khamh hau, chanh hau minung asi. Pathian nih a kenkawi lo ahcun a thawnnak, nunnak lianngannak, minthannak, fimnak le a thlarau zong chiatnak he a lotlau dih ding asi. Setan nih Minung cu Pathian dohnak caah a duh I a helh. Pathian zong nih a chiatnak vialte chung in khamh awk ah a helh. A dawt I a zawtnak ah Bawipa a zaw ve. Minung khamhnak ding ahcun Krih nih a sinak hlawt a ngamh. A niambik sal dinhmun ah dir a ngamh. Minung nak niam in ara I amah khamhnak rian a tuan piak. Ram pahnih, Bawi pahnih, Siangpahrang pahnih Minung ah hmun an I cuh I ral an I do zungzal. Hi Minung(thlarau) pahnih minung ah ram an I cuh a fah ning le an idohnak a fahning hi Kan Bawipa Krih vailam a thihnak(vuaknak vual, hling luchin, a kutke an khenhnak, a hnak an sawhnak) ah khan fiang cikcek tein hmuh khawh asi. Kan topic asi lo caah kan lanhtak lai. Pathian le setan thinlung ah mi nganpi kan si. Vulei minung kan si I van minung zong kan si. Ci pahnih kan nei. Pathian ci le Setan ci. Kan bia a sautuk lai caah a tawinak in hi vial si rih she
Setan:
Atha le a chia a neimi: Atha le a chia hngalhnak pa. Indirect mi hlen hmang. “Thing thei cu nan ei ahcun a chia le a tha nan hngal lai = keimah nan ka hngal lai= keimah nun nan ngei lai” ti he a khat. Minung hmang in Pathian a doh. Minung cu chiatnak ah a luhpinak thawng in Pathian a serh leih. Eden ah a chia le a tha hngalhnak thihnak thingkung; Lucifer; Pathian tluk dengin a thawngmi thlarau; Mah sinak ah lung a tling kho lomi. Pathian cung ah kai I pathian si a timmi; mi duh ham, hakkau, amah ah thatnak ineih ve hmanh selaw Pathian nih a pawm lo ahcun misual asi thiamthiam. Amah duhnak in a tuahmi thatnak nih Pathian lung a tlinter kho lo I van a kaiter kho hlei lo. Lucifer, Vulei siangpahrang; Khuachia vialte hna hotu, Mithat, Lainawng, zungzal mitlau, micaw, thihnak, sualnak vialte pa, rul, mifir, cenghngia, rulpi tar, sahrang, hlawh hlang nu, a zungzal mit lo hell le mei tili ah hlonh ding asi.
Mah setan nih hin minung cu a helh I neih aa zuam. Minung cu Pathian dohnak caah a helh I Pathian dohnak caah a thluk khawhnak hnga Six/five sences timi “mithmuh, hna theih, tongh tham, a thawtnam, rim” timi theih khawhnak hmang in eomotion ah a thinlung(soul) a thluk. Thinlung a tluk hnu hnu ahcun pumsa dir kho tilo. Thinlung a tluk nak poh ah nomhnak in siseh sifah harnak in siseh, thinlung a tluknak pumsa nih cun a kutke a zo I a tlu ve. Cu tluknak le chiatnak hna cu ‘ ral thawh hmang, duhfaknak, hakkauhnak, firnak, lihchim, auhzumh, mi cungcuan duhnak, elrel, lainawn, nahchuah, ziar ngeih, mi kong ceih, elrel, lungkhon,lamtang sewr, mah duh ning in biaknak ser, a chia lei lawngte in thil hmuhnak stress, depression, ngeichiatnak, naur toh, serhleihnak …etc…tiin rawhnak, in thinlung chungah to tho le thliachia in a hrang I thinlung a tluknak poh ah pumsa a tlu ruahmah ve hnu ah a donghnak nun a dongh tikah thlarau zong thihnak ah aluhpi ve. Eden tlukchiat hnu in Pathian ci(thlarau) minung chungril bik cu a khuh a tuam I cawl kho loin a tuah. Cu caah minung thlarau a cawl cangh khawhnak ding ahcun zihmui a tuamtu Alabaster zihmui dur, mah setan nih a cencilh mi thinlung(soul) thinlung hi phemh le khuai a herh. Jeruselm Temple I hmun thianghlim bik(thlarau hmelchunhnak/Pathian aa larnak cu biak in intual I biak inn vam pang le Hmun thiang puanzar nih a phenh I Jesuh vailam ah a cvah lio ah A tleh bantuk khan, Setan nih a cencilhmi hi pumsa le thinlung hi Cross fei nih a chunh,a thleh I thlarau a nunter lo ahcun Setan nih aa cit peng I Bawi le siangpahrang ah a thu. Mah setan cu Zinglei ceunak fapa tiah an rak auh I van ah aum lio ah cun lungvar dawh bikbik hna hmang in Krih dawhnak in thomh asi I mei sen himhiam te bang a dawh hringhranmi asi nain Pathian a doh hnu in van in hlonhmi asi. Titsa a ngei lomi thawnak thlarau nganpipi tiah ephesa ah kan hmuh. Pathian tluk deng ina thawngmi asi. Cu pa cu kan thinlung (Soul) le pumsa ah totho thlichia bantuk in a chok zungzal I zawtnak rungrul bantuk in minung cu a tlanh.
Pathian: Amah ah dawtnak le thatnak lawng a um. Amah cu a tha lawnglawng asi I Amah ah “achia le atha” timi nun cawh panok a um ve lo. Nunnak a si I thi bal ve lo. Cu ruangah minung cu a chia le tha nun pahnih ngei ah a thlen tikah a sinah aum kho lo. Setan nih minung cu Pathian dohnak caah a helh I a thit lio ah Pathian nih cun minung cu a dawt, aa zaang a fak I setan kut le sual saltannak chung in khamh aa zuam. Setan cu vancung ah Amah dotu asinak in siseh, a dawtmi minung tlukter tu le asin in thentu asinak in zeitik hmanh a sungkhan tak aa tim lo. Setan nih chiatnak in a minung a hrawh lio ah a letling in dawtnak in minung kawl, khamh, le misualpa sin in a sung a khan duh lonak cu Pathian, zei zong vialte cung ah nawl ngeitu le sangcem mangbik le bawizik a sinak asi. Michia thinlung ken gloin BAwi thinlung a keng. Minung sualnak sal chung in a khamh khawhnak ding ah minung nak niam din hmun a cuh I sal sinak he minung caah khamhnak riantuan hi a ning a zak lo. Minung nih kapa tiah Amah an auh tikah an Pathian si a ning a zak lo. Minung caah 100 ah 200 in aa pe i Thil fabik zong ah an caah dir a duh. Minung cu a caah nausem chuakka bantuk, zei hmanh amah tein a tuah kho lomi bantuk asi zia a hmuh ah a dawt I zei zongza ah a mah sinah chiah a duh. Minung sin in hmuh ve ding ruahchannak a ngei lo. Amah tih le a nawl ngeih le kan thangthat a phutnak chan cu kanmah thluachuah hmuhnak le kan thatnak ding caah a si. Minung nih kan thangthat lo tik le, a nawl kan ngeih lo tikah a sung in a tlacham hlei lo. Kanmah nih a nawl kan ngeih lo I kan thangthat lo zong ah sermi thil dang vialte nih cun pakhat zong lam pial lo le kawi loin tein a nawl an ngeih I a sinah thangthatnak an pek zungzal. Vancung ah rel cawk loin thangthat tu a ngei. Minung nih a nawl ngeih le thangthat a kan phut cu akan dawt ca tu ah asi. Abia kan ngeih lo le kan thangthat lo tikah kanmah kan sung. Kan cungah thluachuah a thuh si loin Amah lam in kan pial I thluachuah a um lomi lam kan zulh caah asi. A kut chungah a chiah cangmi hna cu an pumsa thi hmanh she an min thih hmanh a siang lo hna lo. An thih hnu tiang in an cungah titsa a ngei.
Setan nih pumsa (body) le thinlung(spoul) lak hmasa a timh lio ah Pathian tu nih cun Minung cu Krih vailam a thihnak le thawthannak nunnak chungah thlarau in minung thlarau(spirit) thangh ding le a ceunak in hei chunh ding in a tang ve. Pumsa, thinlung tlengviar in a hei sawh pah in kan thlarau a hei chunh/thangh khawh tikah, Thlarau in thinlung ah, thinlung in pumsa a thawh I ding tein a dirter hnu ah a cawm, a zohkhenh I theitha in a tlaiter. Cucu Krifa ziaza, thlarau theipar kan ti lengmangmi an si. Pathian nih cun fiang tein a kan hngalh dih. Kan ruh chuktuah, thisen, thahri, kan thinlung in kan tak cung samfa tiang a rel dih I nu paw chungah a sem ding in hringtu nu nau inn chung ah ci a thongsang million lak ah vulei ah rak chuak ding in a kan thim lio ah khan arak kan hngalh dih cang. Cu hnu ah, Amah ah ka canvo le dinhmun le sining a hngalh. Setan sinah kan dinhmun, ka comi le sing a hngalh. Vulei ah hin purpose nei loin a kan chuahter lo.
CU CAAH Bible nih hi minung pathum kong hi fiang tein a kan chimh. Cu hnu ah BIBLE REL A THATNAK LE AHERHNAK CU ding tein kan dir I Amah kan zulh khawhnak ding ah a cheuchum a tang ah a um.
(1) . kan thinlung mui cu a chunh; a ceuhnak in thinlung a kah caah zeidah a ding, zei dah a palh a kan hngalhter.
(2). A ceunak nih kan thinlung X,ray a tuah I kan chiatnak le damlonak vialte a phorh dih hnu ah Amah thiamthiam cu damnak si thabik than.
(3). Thinlung a hnomh zia a ceuh I a mah a thian zia kan hmuhsak I Hmunphiah bantuk in a phiah, a kangh, a sam, a chok. Kap hnih har vainam le mei bantuk asi.
(4). Kan thinlung ah sualnak le zawtnak hrik vialte cu hrik khuihnak samthih nih kan sam chungah kan hmuh loin a vak dupmak mi hrik a khuih hna I hrikti zong a zian viar bantuk khin thinlung hnomtam hrikpi le hrik ti taing in a zian I thin a thianh.
(5). Pumsa chungah cancer cell corh bo le hak lellul in aummi titsa bantuk in a hak I a bomi thinlung cu Amah nunnak BIA nih a chunh(convict) I a nemter.
(6). Sualnak hrik le thah, zawtnak hrik khuvai an luh lonak ding ah vamping bantuk in a dir I a kham dih hna nak in thinlung, pumsa, thlarau thiang te le him tein a chiah.
(7). Thlichia le totho nih thinlung vam pang khatlei khat lei a suk anam lio ah khua kulhnak vam pang chahbik thluk khawh lo den khawh lomi bantuk in a dir. Dawrnak, himnak lungpi, Zion tlang hninh khawh lo thial khawh lomi
(8). Thinlung vampang a rawk, akuai, amanmi a um tikah chiti le si a thuh I a thlop, a domh, a sak. Arawkmi a hlonh in Amah nunnak in a thlen.
(9). Setan nih a hrawh cangmi thinlung chia a hlonh I Amah thinlung thar akan pek zia a chim. Lung bantu kin a hakim nan thinlung ka hlonh lai I titsa bantukina nemmi thinlung kan pek hna lai.
(10). Thlarau caah nunnak ti, nunnak rawl, asi. (Eden an nunnak thing) thazzang le nunnak ti)
(11). Lam ka tlau tikah lamding a kan chimh. I thluachuahnak ah a kan hruai. Tukhal tha. Innka
(12). Minung kan sining a kan chim. Setan sining a kan chimh. Amah sining le kan caah zei dah a tuah a kan chimh.
(13). Sualnak ruangah a ral simi kha Krih ah Amah he remter kan sinakk a kan chim. Thisen in ngeihthiamnak, , kan fimnak, felnak, thiannak le khamhnak. Kan konglam le sining a chiami vialte a thihpi I Amah konglam le sining a kan belh/thomh.
(14). Krih ah khamhmi khamh kan si lainak, khamhnak rian a tuannak le khamh cangmi kan si zia akan chimh.
(15). Krih thawng in teitu kan si zia kan chimh I Amah power a kan pek. Vancung Siangpahrang chungkhar ah Mah caah tlangbawi riantuantu kan si a kan chimh.
(16) Vulei caah cite (thiannak, thawtnak, a rawk kho lomi, a Michel, sualnak hrik thahnak(insect le infecroius zawtnak hi cite nih thah) vulei thiannak le damnak kan si zia a kan chimh.
(17) Vulei caah ceunak kan si zia kan chimh. Ceunak cu lam hmuhsak tu, himnak, damnak,lomhnak, thiannak, dinnak, ….ect
(18) Pathian phunglam le doctrine, zeitine, Amah biak ding, thangthat ding, a riantuan ding a kan chimh I Amah duhnak si loin Pathian biaknak le thangthatnak, a riantuannak hna cu a co hlan lo zia a kan chimh. (tlangbawi nih amah duhnak in Pathian a biak I raithawinak a pek ahcun an thih lawng si loin mipi caah harnak a chuahpi). Pathian tloin biakmi dang zulhmi dang an neih tikah mipi le ram tiang a rawk dih. Krih in Amah biak ding, Thlarau le Biatak in biak ding. “Keimah lo in mizei hmanh pa sin an phan kho lai lo”.”Pathian cu thlarau asi caah a bia tu hna nih thlarau le biatak in biak a herh.
(19) Lei le van ah Amah lawng lawng hi Pathian: sertu, hrawktu, hruaitu, bawi vialte Bawi, siangpahrang vialte Siangpahrang, khuaruahhar fimchimtu, a thawngmi Pathian, daihnak Bawi, Zungzal pa le Supreme power neitu asi zia a chim.
(20)Amah cu The greatest musician(Perh khuang tingtang vialt le hla vialte lak ah a tha bik, The greatest artist( zuk suai thiam vialte lak ah a thiambik, fingtlang horkuang, nelrawn, thingram, par phuntling, relcawk/ hngalh cawk lo van arfi, nika thlapa, ni thlka khuacan, tiva, tisor, tidil rily …….Lei le van ah aa dawhnak a khat), the greatest Sciencetist, The greatest Hisytorian, physician, the greatest philosopher, le the greatest Psychologist, mirum bik, a thawngbik, ….. asi zia a langter.
Chim ding tampi aum rih lai nain hi vial hmanh ah hin Bawipa cu khuaruah har asi. Hi PAthian hi thuk deuh le kau deuh in kawl phu, chui phu, pil hnawh phu asi.
Cu caah Bible hi rel law, na thinlung cu Bawipa nih daihnak thiannak, lomhnak, fimnak, lam, ceunak, thawnnak, dinhnak, dinnak, felnak , thluachuah lei ah an ven piak lai. Amah sining hngalh khawhnak le fiannak ah an hruai lai. Tihphannak chung in him tein an chiah lai I zeitin a sinah um khawhnak an chim lai. John 15: Keimah chung ah um ulaw nan chung ah kei zong ka um ve lai. Keimah lo in zeihmanh nan tuah khahwmi aum lo. Ka chung ah nan um I nan chung ah ka um ahcun na duhmi poh nan hal tikah ka pa nih an pek hna lai timi khan a nun ah a tling ve ko lai. CU CAAH BAWIPA BIA CHUNGAHUM CU AUTOMATIC IN THIANNAK ASI.
Bible nichiar na rel I thangthatnak le thlacamnak nih a zulh tikah thinlung ah vulei thawngpang, thlichia totho le sualnak an lut manh ve ti lo I Bawipa bia nih nunnak a ciah caah Salm 1nak Bia, a nawlbia cu a chun a zan in a ruat I anih cu tiva kham ah akeumi thing kung, a hnah zong a aui bal lo I khuakhen can ah a thei a tlai zingzalmi bantuk asi. A tuahmi poh ah a lam atluang atimi kha na ta asi ve ko lai.
Cheer
Sui Chin