Kawlte holh icawn in, Laimi nih a hlan deuh lio hrawng i ngainganzi kanrak ti lengmang mi---a cheu nih cun atu zongah an ti rih ko, le---amah bel, atuliohrawng ah cun, ramdang ummi Laimi upa hna nih an kan serpiakmi biafang a simi “remkhelrian”tiah mi tam u nih kan auh cangmi; mirangte nih politics an ti lengmangmi biafang hi Laimi tampi caah cun biafangthar an si hna lo. Nifa kan nunnakah zapi nih kan hman ngai cang ciomi lawngte an si.
A biafang sullam zong hi Laimi sinah fianh tuk a hau ti men hngalo. A ruang cu, Laimi tampi nih kanmahle kan can tawkte in ramkhelrian (politics) kongkau hi kan i fian ngai cangmi asi. Cuti a siloah, kam khat leiin, cuti cun kan i fiang ngai cangmi a si tiah kan ruah ciomi a si. Amah belte, Laimi a tam u nih ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) timi sullam kan i fianning hi mirangte nih politicsan timi he khin cun idan ngai dawh a si. Zei he dah aa lawh nawn tiah cun, Krihfa a simi Laimi a tam u nihPathian kong kan theih ngai cang tiah kan iruah tawnmi he khin aa khat ngaimi ansi. Biana ah, Laimi a tam u cungakchiat lio tein Sunday School akaimi kan si caah le kan zatlang nun ah Khrihfa nunzia a hram bunhmi kan sicaah, silole, Khrihfa nunzia kha kan zatlang nun ah a hram bunhter a duhmi kansi caah le zarhpi ni ipumhnak le campingle crusade tibantuk ah Pathian kong athei lengmang mi kan si tikah; Pathian kong hi zeimawzat cu a thei ngai cangmi cioahiruah a si, zapi zaran nih.Asinain, Pathian kong a cawngmi le a relmi nih Pathian kong an theihningle, zapi zaran nih Pathian kong kan theihning hi idan ngai dawh a si.
Cu ve bang, ramkhelrian kongkau zongah, Laimi cu Kawlram chungah miphunhme kan si lawng si loin, kum saupi tiang Kawl, cu hmanh ah, ralkap cozah asimi Kawl uknak tangah kum sau tuk lawmmam a um cangmi kan si caah le kan nuhrincovo a simi (basic human rights) hmanhkha Kawlram ah mi tam u a simi Kawlte nih an kan pek duh lo tikah; cu nih cun kannunnak le kan zatlang nun ah ramkhelrian (politics) kongkau hi a kan theihter ngailawng si loin, a in bak in a kan intuar ter. Cucaah, ngainganzi timi politicsbiafang he hin kan i hlat tuk hna lo. Cu ruangah, ngainganzi timi politicsbiafang zong hi a hman kan iziak ngai cio hna lawng si loin, a thei ngai ciozongah kan i ruat. Democracy tilebang hi cu, a biafang kan vun theih bak ah khin, a piangthar tuk cia le ahrin tthan tuk ciami lawngte ah vun iruah cio ngawt a si.
Cu lawng si rih loin, mirang kan rak doh hna chan in le, Pu Hrang Nawlin atu CNF chan tiang ah, kan pawngkam ah ramkhelrian (politics) a tuahmi Laimipasal ttha tampi kan hmuh hna tikah; cu hna pawl nih zeidah an tuah timi zong khakan theih ngai. Silole, kam khatlei in, cuti cun kan theih ngai tiah kan i ruah. Cu hna pawl nih a biapi in an tuahmi cu---a fawinak in zapinih kan i fianning in hei chim ko ahcun---hramhram loin a kan uktu pawl doh,siloah, uknak hman lo doh le kanmah tein nawlngeihnak kan ngeih khawhnak hnga pumipek kha a si. Cucu kan mithmuh asi caah le kan temhin vemi zong a si tikah, ramkhelrian (politics) vun ti le cangkain, a thei ngai cio ah kan iruah zong cu mawhphurh dih awk kan ttha hnga lo.
A caan bel ah, zapi zaran nih a thei ngai le aa fiang ngai cangmi ah kaniruah lawng hmanh si loin, ngainganzi (politics) timi biafang hrimhrim hi zaangdamtuk in le ol-zaang tuk lawmmam in kan hman tawn.
Khrihfabu ithimnak a um tikah maw, siloah, sang le veng (community) hruaituupa ithimnak a um tikah maw, silole, peng tlang hruaitu ithimnak a um tikahmaw, anih nih cuti cun ngaingaizi (politics) a tuah ti khi hman ngai cio a si. Cu lawng hmanh si loin, pakhat lepakhat kan i rem lo le kan isik sual hmanh ah, anih nih cuti cun ngaingaizi a tuahti tiang in politics timi biafang hi ahman kan i olh salam tawn.
Pakhat hna innchungkhar lebang cu, an nu le an pa an isik tawn ah hin,an fale nih an nu an ttanh deuh paoh ah, an pa nih an nu kha: “Ka fale sinahngaingaizi tuah tuk hlah”, tiah a ti ttheo, ti a si. An pa nih a hei chim duh bikmi cu: “Ka fale nih keimah an kahuat ding ah forh tuk hna hlah, silole, kan fale nih keimah ka palh deuh tiahan ka ruah ding ah chim tuk hna hlah” ti khi, si dawh bik a si. Ngainganzi (politics) he aa pehtlailomi rumro. Pakhat pa ve zong, ahawipa hi a rem ziar lo i, midang sinah a hei chim tawnmi cu: “Anih cu angainganzi khi a si te a si lo, zumh ding tlak a si lo” ti khi a si. A hei chim duh bikmi cu: a nih cu aziaza a ttha lo, siloah, hawikom ttha a si lo ti khi, si dawh bik a si. Ngainganzi (politics) he aa pehtlailomi rumro.
Cuti i, ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) timi biafang Laiminih nifa kan nunnak ah zaangdam tuk in le ol-zaang tuk in kan hman tawnmi nihngainganzi, siloah, ramkhelrian timi politicsa limha a zorter ngai tawn, a caan ah. Cu lawng si loin, nifa kan nunnak le kan zatlang nun ah ngainganzi timi politics zeitluk in a biapit timi zongkha, a limha a zorter ngaimi ko a lo. Cucaah, Laimi sinah, a caan ah, ngainganzi, silole, ramkhelrian timi politics biafang hi a hmai khah hmanh asi tawn lo, a hmunhma lo le a zawn lo tuk ah kan hman tuk lawmmam tawn caah.
Biana ah, ramkhelrian (politics) tuahnak ah zapi nih kanmah party thim ankan duhnak ding ah le zapi caah rianttuan kan itimhmi kha zapi nih an zumhkhawhnak ding ah le an lung pian (fian) khawhnak ding ah a chim zia kan thiamle a lemsawi zia kan thiam ding (the art of persuasion) hi a biapi tuk tawn.
Amah belte, pakhat le pakhat kan i sik tawn caan ah maw, sang lepengtlang upa ithimnak a um tikah maw, siloah khrihfa upa ithimnak le thilpakhat khat soisel kan duh tik le mi pakhat khat kan rem lomi hna an um tikahmaw, tibantuk caan paoh ah ngainganzi (politics) timi biafang ol-zang tuk lezaangdam tuk salam in kan hman tawn mi tu khi cu a poi saumau.
Kam khat lei bel in a poi venak tu cu, cucu an palh maw tiah cun, anpalh tiah dengteo in ti awk a ttha ruam hnga lo. A ruang cu, kan chim cia bang in, ramkhelrian ah mi nihkanmah lei an ttan ding in a lemsawi zia thiam cu (the art of persuasion cu) abiapi taktak mi pei a si leh cu, tiah ti khawh a si. Phundang in chim ahcun, mi nih kan duh hna seh, kan thim hnaseh ti ruah ah, a phunphun in mi lemsawinak tuah cu ngainganzi (politics) ah cuna phung a si. Cuaah, a cheu nihcun mi kong tthat lonak tiang hmanh in an chim ttheo tawn ko. Amah belte, chim duh bikmi cu: mi kongtthat lonak chimmi paoh kha ngainganzi (politics) a si ruam lo, ti kha a si.
Cu pinah, milemsawi zia thiam zong hi, ngainganzi timi biafang chung ahaa telmi, silole, ngainganzi (politics) tuahnak ah aa telmi thil sining pakhat(the art of persuasion) lawng a si i, ramkhelrian, siloah, ngainganzi timi politics a si dih lo. Cucaah, hi zawn zong ah, ngainganzi,silole, ramkhelrian timi politicsbiafang hi zaangdam tuk in le ol-zaang tukin hman dih ding a si rua hnga lo. A lemsawizia thiam, siloah, milemsawi a thiam timi (the art of persuasion) tu hi hmanh deuh ding a si.
Lemsawizia thiam kan ti tikah, a cheu ve cu, a lemsawi zia an thiam tukahhin a si kho lo ding tiang rumro hna khi an chim ve hoi. Tahchunhnak sawh men in hei chim ko ahcun,Lairam khi Switzerland ram bantuk ah kan ser lai hei tibantuk. Cun, Laimi hi Israel miphun tlau pakhatkan si ve hei tibantuk. Cucaah, acheu ve nih, politics hi a si kholomi rumro tiang zong in chim i; milung thawhter le hlenthawinak phun tuahnak ahkan ruah sual ve ttheo.
Amah belte, cucu an palh maw tiah cun, an palh tiah dengteo in chim awka ttha ve rua hnga lo. A ruang cu,ramkhelrian cu thil a si rih lomi kha a si khawh nakding tiang in rianttuannak(politics is the art of the possible) cu pei a si leh cu tiah ti khawh a si vehoi, kam khat lei in. Cucaah,Switzerland ram bantuk zong ah Lairam khi nikhat khat ah an ser khawh takmi asi ko.
Hmanhseh, cuti phun in thli thlah le biaporh nawn in bia an chim tawnmi paohkha ngainganzi (politics) tu cu an si ruam lo. Hei chim duhmi cu: hmailei i a cangte hnga dingmi rumro anchimmi le cuti i chim a hmangmi paoh kha ngainganzi timi politics biafang huapter dih awk an ttha rua hnga lo, ti khi a si. Hmailei kong a chim chungmi (futurist)tu an si deuh. Ngainganzi, silole,ramkhelrian (politics) tu cu, Lairam Switzerland ram bantuk a can khawhnak dingah atu tein i zuam i, ttuan cuahmah mi tu khi a si deuh ving hnga.
A cheu ve nih, a caan ah, ngainganzi (politics) hi nawlngeihnak laknak(power politics) le party sernak le ttanhnak (party politics) phun lawng ah kanruah sual ve tawn. Siloah, cubantuk nawlngeihnak ngeih le lak a duhmi pawl nih an tuah ttuanmi phun lawng ahkan hmuh sual tawn.
Cucu an palh maw tiah cun, dengteo in an palh tiah chim awk a ttha ve ruahnga lo. A ruang cu, nawlngeihnaklakthiam, lak duh le nawlngeihnak ngeih duh ruang ah cun pei, ngainganzi(politics) cu an tuah leh cu tiah ti khawh a si. Cucu a hman lo tiah el awk a ttha lo. A hmanmi te a si.
Amah belte, nawlngeihnak lak zia thiam le nawlngeihnak duh ruangah,ithimnak (MP icuh) tibantuk ah luh khi, ramkhelrian (politics) chungah aa telmipakhat cu a si nain; cu nih cun ngaingaizi timi politics biafang tu cu a huap kho dih rua hnga lo. A ruang cu, zapi caah le ram le miphuncaah rianttuannak ding ah ithimnak ah itel le luh a hauh ruangah, silole, MPtibantuk ah zapi nih an thim hna hnu lawng ah zapi caah ttuan le tuah an duhmittuan khawh a si tawn caah, a caan ah; ithimnak ah an luhmi tu kha, ngainganzi,siloah, ramkhkelrian (politics) tu cu a si deuh men hnga.
Hei chim duhmi cu: khrihfa upa ithimnak, sang le veng ithimnak le pengtlangithimnak tibantuk paoh khi ngainganzi (politics) an si dih lo, ti kha a si.
A ruang cu: ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) timi cu cozahumtuning kong ah, cozah nih an kalpimi pawlasi (policy) le ihruaining(political system umtuning, siloah, political philosophy) umtuning kong ah, cozahnih ramchung ramleng cawlehchawhrawlnak caah an hmanmi pawlisi umtuning kong ahle ramdang he ipehtlaihnak pawlisi tibantuk kongkau ah nawlngeihnak ngeih duhah ithimnak ah luh, silole, cu bantuk kongkau pawl kha khuhchih (influence) lethlen duh ruangah dohdalnak le dothlennak tuah tibantuk, cozah he aa pehtlaihmiihruainak le thil sining kongkau deuh pawl tu khi an si deuh tawn caah a si. Cucaah, cozah he a pehtlai tuk thenglomi pawl ah ngainganzi timi politicsbiafang hi zaangdam tukin le ol-zaang tuk in hman tuk ding a si rua hnga lo.
Cu he aa khat ngaimi pakhat cu, Laimi a tam u nih Kawl miphun kan remruam lomi hna kong hi a si. Kawlti tikah, Kawl zapi dihlak tinak si loin, a kan uktu Kawl cheu khat pawl tu khahei chim duhmi cu a si. Tikah, acheu nih Kawl huatnak kong chim kha, ramkhelrian (politics) ah a ruatmi zongkan um ve.
Cucu an palh maw tiah cun, palh ruam hlah. A ruang cu: ramkhelrian cu hramhram loin an kan uktu le ankan hremtu hna doh zong kha a si tikah; cu hna pawl kong an chiatnak, an kanhremnak le an tthat lonak kong chimphuan cu ramkhelrian kan ttuan cu pei a sileh cu.
Amah belte, Kawl huatnak kong chim le cangka in, ramkhelrian, siloah,ngainganzi (politics) timi tu cu a si dih colh rua hnga lo. Phundang in chim ahcun, Kawl huatnak achimmi paoh zong ramkhelrian a ttuan tu (ngainganzi tama timi politicians) an si dih ruam hngalo. A ruang cu: ramkhelrian,siloah, ngainganzi (politics) ah cun, Kawl he irem a herhnak caan zong a raktampi khawh caah a si. Cu pinah,ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) ah cun zungzal ral le zungzalhawikom timi zong an um lo caah a si. Nihin kan hawipa zong kha thaizing ah kan ral a si kho i, tu ni i kanral a simi zong kha thaizing ah kan hawikom a si kho tthanmi a si ko. Cu tu cu, ramkhelrian, siloah,ngainganzi kan timi politics cu a si. Kawl huatnak kong chim tu kha curacisim phun khat a si tiah ruah khawh zong a si ve, kam khat lei in.
Cu ve bantuk tthiamtthiam in, a cheu ve nih, democracy timi vun chim lecangka in ramkhelrian (politics) ah kan ruah ttheo. Cucaah, democracy kongkau chim paoh ahhin ramkhelrian ttuantaktak ah kan i ruat. Siloah,ngainganzi (politics) kong a thei tuk ah kan iruat colh.
Cucu kan palh maw tiah cun, palh ruam hlah. Atu lio kan sining koko ahcun kan ngainganzi (politics) sangbik cu Kawlram nih democracy a hmuh khawh nakhnga cu pei a si leh cu. Amah belte, democracy hi politics ah cun ihruaining phun khat tua si i, ramkhelrian, siloah, ngainganzi timi politics timi sullam hi democracy timi biafang nih a huap kho dih lomen. Ziah?
Ziah tiah cun, Democracy timi hi mi tam u a simi nih mi tlawm deuh asimi pawl uknak phung le lam ah a ttha bikmi a si nain, mi tlawm deuh a si micaah cun mi tam deuh a simi pawl nih uk pengnak (majoritarianism) zong a sikhawh caah a si. Biana ah, Laimibantuk mi tlawm deuh a simi caah cun democracy hi ai democracy kho dih taktak lomen. A ruang cu, Kawlram ah cun,mi tam u a simi Kawlte nih Laimi cu an kan uk peng ko hnga, democracy lawng kanhman peng ahcun.
Cucaah, hei chim duhmi cu, democracy timi biafang chim paoh kha ramkhelrian(politics) tiah chim dih awk a rak ttha dih tawn lo, ti kha a si. A ruang cu, democracy cu ihruainingphunkhat tu a si. I, cu democracy ihruainingphung le lam chung ah ithimnak tibantuk pawl ah luh tu kha ngannganzi(politics) tu cu an si deuh. Phundang in chim ahcun, democracy hmuh khawh nakding caah thazaang chuahle rianttuan tu kha ramkhelrian ttuan, siloah, ngainganzi timi politics tu cu a si deuh hnga.
Amah belte, democracy hmuh nakding tibantuk ah aa telmi paoh zong khangainganzi tama (politicians) tiah a fawinak salam in hei kawhauh colh awk anttha tawn lo, a caan ah. A ruangcu, cu pawl cu, ngainganzi tama (politicians) tinak in democracy hmuhnak dingcaah a cawlcang mi (mirangte nih activisitan timi) tu khi an si deuh tawn caah a si, a caan ah.
A fawinak bik in kan chim ciami hei nolh tthan ahcun, politics timi biafang nih a hei sawh duhbikmi hna cu: ram le miphun caah rianttuan nakding ah ithimnak ah a lutmi lecozah rianttuanning le biakhiahning a dohdalmi pawl, silole, cozahrianttuanning le umtuning, cozah ihruaining cang le rianttuanning ah lung tlinlo ruangah dothlennak le dohdalnak tuah le ttuan, siloah, rammi an nuncankhuasaknak le zatlang tthanchonak tuah (ttuan) khawhnak ding ah nawl a ngeimihna---le cu hna pawl rianttuanning le nawlngeihnak hmanning---silole, ithimnakle ithimnak umtuninig, uknaklei le ihruainak lei ah nawlngeihnak lakthiam (powerlakthiam, mipi lemsawi thiam le MP icuh tibantuk) le nawlngeihnak (power)umtuning---le cu nawlngeihnak a hmanning le a hmanzia thiam---hei tibantuk heitibantuk vialte khi a hrampi in a sawh duhmi cu an si.
A fawi deuhnak in hei chim chap tthan ahcun, a tlangpi in ramkhelrian (politics)timi cu cozah umtuning le cozah nih an kalpimi pawlasi (policy), ihruaining(political system, siloah, political philosophy umtuning), upadi (law)umtuning, silole, cozah nih ramchung ramleng chawlehchawhrawlnak caah an hmanmipawlisi umtuning le ramdang he ipehtlaihnak pawlisi tibantuk---cozah he aapehtlaihmi kongkau deuh pawl---tu khi an si tiah chim khawh a si men hnga i; cuchung ah nawlngeihnak lak aa timi (MP icuh tibantuk), nawl a ngeimi pawl (MP lebiakhiahnak nawl a ngeimi pawl tibantuk)---le cu nawlngeihnak a ngeihmi pawlnih nawlngeinak an hmanning cang---le cozah rianttuanning le nawlngeihnakhmanning---le cu cozah riantuaning le nawlngeihnak hmanning dohdal aa tim mipawl tibantuk pawl khi an si.
Asinain, hiti kan chim ruangah, ngainganzi timi politics cu a cunglei pawl lawng khi an si tiah kan chim duhmi a silo i; cuti zong cun ruah dih ding a si ruam hnga lo.
A ruang cu, a caan bel ah, cozah nih ram pumpi sining a huap kho ve tawnlo. A bikin, cozah ttha lo pawlnih ram an hruai tikah. Cu lawngsi loin, ram pakhat ah cozah a dohmi pawl an um tikah le cu pawl nih zei mawzatnawlngeihnak an ngeih tikah, cozah he a pehtlaimi deuh pawl lawng kha ngainganzi(politics) ti awk a ttha ti lo ai. A ruang cu, cozah nih an ram sining le an miphun sining kongkau dihlakkha a haup khawh dih tawn lo caah a si ko.
Cucaah, Kawlte nih Mirangte i politicsan timi kha, anmah Kawl holh umtuningte in ngainganzi (ram i a sicanningkongkau, siloah, ram he a pehlaimi kongkau) an timi nih khin politics a sullam a khen ngai. Laimi nih nai hrawng i hman hram kan huni thawkmi ramkhelrian timi bel khi cu, mirang holh le Lai holh umtuning zoh incun; mirangte nih revolution an timihe khin a sullam aa naih deuhmi ko a lo. Hei chim duhmi cu, Laiholh umtuning ah dothlennak (revolution)kan timi le ramkhelrian (ngainganzi, silole, politics) kan timi hi a sullam apehtlai ngaimi a lo.
Cucu Laimi kan sining te a si tiah ti khawh a si ve, kam khat lei in. Cu pinah, revolution tuah zong cu politicstuah, asiloah, ram le miphun caah rianttuan pakhat a si ve tikah; ramkhelriancu mirangte nih politics an timi a silo tiah ti khawh a si ruam hnga lo. Cu lawng si loin, dothlennak (revolution) tuah cu politics hmanh ah a biapi taktakmi pei a si leh cu tiah ti khawh a sirih, kam khat lei in.
Cucaah, atu tiang kan hun chim cangmi vialte nih hin, politics timi ngainganzi, silole,ramkhelrian kan timi hi a biafang sullam lawng hmanh a rak buai ngai cangnak, phuntampi le lam tampi in a sullam fianter khawh a sinak le mah le siaremning cio zongin, cun, kanmah le kan sicangning cio zong in a sullam lak khawh a rak sinakkha a langhter ngai. Mi tampi nihBaibal an rel i, anmah le an siaremning hoih in a sullam an lak tawn bantuk khia si ko hnga, a fawinak in chim ahcun.
Cucaah, a caan ah, ramkhelrian (politics) kongkau hi cawn le rel a rakhauh tawnnak cu a si. Cucaah, acaan ah, ramkhelrian, siloah, ngaingaizi timi politics biafang hi zaangdam tuk in le ol-zaang tuk in hman awk arak tthat tawn lonak zong cu a si.
A bik in, ramkhelrian chungah a cawlcang mi le zapi sinah ramkhelriankong chim aa tim mi hna nih cun ngainganzi (politics) kongkau hi cawn le rel loawk a rak ttha ruam lo, a caan ah. Phundang tein zapi lungfian ding in hei chim ahcun, Pastor ttuan a duhminih Baibal sianginn an kaita hmasa a hauh bantuk khi a si ko hnga.
Nain, cu zong cu, kam khat lei in a rak hman dih ve hoi lo. Zeiruang ah timi zoh tthannak ah,khrihfa ihruainng le Pathian kan zumhning in tahchunhnak la ta hnik usih law.
Laimi hi Khrihfa kan sinak, a bikin, mi tam u hi Tipil Khrihfa(Bapstist) kan si ruangah, ramkhelrian timi politics chung ah aa telmi ithimnaktimi (election) le mi tam u duhnak in ihruainak timi he hin kan i hlat tuklo---kum 50 leng ralkap uknak tangah kan um ko bu ah. Cucaah, Laimi sining ah, ramkhelrian (politics) umtuningkongkau hi biaknak lei, silole, Pathian kan hmuhning he tahchunhnak lak awk a tthangaimi a si.
Hika zawn ah, kan biahram ah kan denh cangmi, Laimi tampi nih Pathiankongkau hi zeimawzat cu kan theih cio tiah kan i ruah timi kha hun char tthanka duh. Laimi zapi zaran nih, acaan ah, Pathian kong kan theih nakding ah fimnak ngeih le cawnnak ngeih zong ahau tiah kan ruah in, kan hmu kho tawn lo. Cucu kam khat lei in, a hmanmi te zong a si kho ko. Pathian thawngttha a chimmi Pastorte leEvangelists pawl nih an chimmi kan theih i, kanmah nih kan zumh khawh ve tiangkha a za tuk cang ah chiah cio a si, zapi koko nih cun. Kam khat lei in le, Baibal ca rel dingtibantuk kan i ngeih tikah; cu Baibal kan relmi nih cun Pathian kong kha kanmahle kan can tawk tein a kan theihter khawh ngai fawn.
Amah belte, cucu caan ttha ah ilak in, a cheu ve nih, Theology timiPathian kongkau cawnnak ngeih loin, amah Pathian an zumhnak le Baibal anmahtein an relnak ibochannak in Pathian thawngttha biatak tein an chim, an phuanttheu. Cu pawl cu, a caan ah, zapinih Pathian kongkau ttha tein cawnnak a ngeimi hna nak hmanh in kan uar deuhtawn hna i; a cheu cu a zumh zong kan zumh deuh tawn hna. Kan mawh lo. Kan zumh ding in an chim khawh caah a si ko.
Ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) zong hi cawnnak ngei lointuah khawh mi a si. A hrampi i aherhmi cu ram le miphun dawt i, ram le miphun caah rianttuan duhnak thinlungngeih, siloah, a caan ah, nawlngeihnak ngeih duh ruang ah maw, zapi caahrianttuan khawhnak ding ah nawlngeihnak ngeih hmasa a hauh ruangah maw, silole,bawi ttuan duhnak le lar duhnak thinlung ngeih ruangah maw, tibantuk lungthinthazaang laknak (inspiration) ngeihnak in, ramkhelrian chung ah i paih khawh asi i; ngainganzi (politics) tuah khawh a si.
Hei chim duhmi cu, ramkhelrian kongkau (politics lei) cawnnak le relnak ngeihlo zong ah zapi nih kan zumhning in an zumh khawh ve nakhnga a chimzia kan thiam---cukan chimmi cu kan nuncia ziaza le kan tuahsernak ah a langh---le zapi nih nuncanziaza lei ah zumhmi minu/mipa kan si ahcun ramkhelrian tuahnak ah nusal pasalttha zong kan si kho ko, ti kha a si. Kam khat lei in, ramkhelrian (politics) chung cawlcanghnak ah kum saupiitelnak in le cu itelnak in hmuhtonnak tampi ngeihnak zong in ngainganzi(politics) umtuning kha theih khawh le hngalh khawh a si fawn caah a si.
Cuaah, vawleicung ah ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) leicawnnak le relnak ngei loin ramkhelrian lei ah minthang tampi le hruaitu tthatampi an umnak khi a si. Tahchunhnakah, a fawinak in, Baibal lei cawnnak tthatthi in a ngei lo nain, Pathianthawngttha chimnak lei ah a min thangmi le Pathian hmanmi minung tampi an umbantuk khi a si ko hnga.
Amah belte, a sining te ah cun, Baibal lei cawnnak a ngeimi nihKhrihfabu an hruai kha thil ttha bik cu a si ko. A ruang cu, Baibal lei cawnnak ngaingai rak ngeih lo ahcun anhruaimi Khrifabu le zapi kha lam pialter sual a ol te caah a si.
Ramkhelrian, siloah, ngainganzi (politics) zong ah cu bantuk tthiamthiamcu a si ko. Ramkhelrian, siloah,ngainganzi kan timi politics kong cawnnakle relnak tampi a ngeimi nih zapi an hruai le hruai lo cu aa dang tuk. Cucaah, a caan ah, hruaitu nih anmahpumpak in ngainganzi (politics) lei cawnnak le relnak an ngeih lo hmanh ah,cuti i cawnnak le relnak a ngeimi pawl ruahnak petu ah lak hrimhrim a hautawnnak khi a si.
A donghnak bikah, ngainganzi, silole, ramkhelrian kan timi politics hi a biafang lawng hmanh asullam phun tampi in le lam tampi in fianter khawh a si ruangah le; mah lesiaremning cio zong in, cun, kanmah le kan sicangning cio zong in a sullam lakkhawh a si caah, ramkhelrian (politics) kongkau hi cawn le rel a rak hau tawn. Cu lo ahcun ngainganzi (politics)umtuning a theimi pawl chiahmi rap chungah tlak sual a olte. Cu tluk cun, ramkhelrian, siloah,ngaingaizi timi politics biafang hi abiapit caah zaangdam tuk in le ol-zaang tuk in Laimi nih kan hman tawn ding asi rua hnga lo---amah le a zawn lo pi ah.
(Theihterhnak : A cunglei capar hi, Lai Sianghleirun Siangngakchia Bu (Yangon) nih chuahmi A Voi 20nk Chokhlei Mekazin philhlonak ah ttialmi capar a si. 2011, December thla ah khan Chokhlei cu a chuak.)
Siaherhnak he,
HmungHmung (Akalung)
Melbourne
